บางระกำโมเดล

บางระกำโมเดล คืออะไร ... อะไร คือ บางระกำโมเดล

บางระกำ เป็น 1 ใน 9 อำเภอของจังหวัดพิษณุโลก บางระกำ เป็นพื้นที่ลุ่มต่ำลุ่มน้ำยม ซึ่งเป็นแม่น้ำสายหลักสายเดียวของภาคเหนือที่ยังไม่มีเขื่อนขนาดใหญ่รองรับกักเก็บน้ำ อำเภอบางระกำ เป็นพื้นที่รับน้ำต่อจากจังหวัดสุโขทัย จึงหนีไม่พ้นเมื่อถึงฤดูน้ำหลาก บางระกำ ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมปีแล้วปีเล่าท่วมซ้ำซากมายาวนาน จนเรียกได้ว่าน้ำท่วมบางระกำ กลายเป็นวิถีชีวิตคนบางระกำไปแล้วก็ว่าได้ น้ำท่วมจึงเป็นทั้งวิกฤตและโอกาสของคนบางระกำ วิกฤต คือคนบางระกำได้รับความเดือดร้อนจากน้ำท่วมขังเป็นแรมเดือนในแต่ละปีที่ถูกน้ำท่วม สิ่งที่มากับน้ำนั่นคือปลา จึงเป็นโอกาสของคนหาปลาที่ช่วงฤดูน้ำหลาก จะทำให้พวกเขาเหล่านั้นมีอาชีพมีรายได้จากการหาปลา ขายปลา ทำรายได้ไม่น้อยในแต่ละปี   บางระกำ กลายเป็นที่ฮือฮา เป็นที่รู้จัก และได้รับความสนใจมากขึ้นทั้งจากสื่อมวลชนและประชาชนทั่วไป เมื่อ  "บางระกำโมเดล” ได้ถูกหยิบยกมากล่าวถึงจากปากนายกรัฐมนตรี(นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร) แล้ว บางระกำโมเดล คืออะไร อะไร คือบางระกำโมเดล ขอเล่าสู่กันฟังอย่างนี้ เป็นที่ทราบกันดีว่าในปี 2554 นี้ในพื้นที่ภาคเหนือหลายจังหวัดประสบกับภัยพิบัติน้ำท่วม จังหวัดพิษณุโลก เป็นหนึ่งในจังหวัดที่ถูกน้ำท่วมเช่นกัน โดยเฉพาะอำเภอบางระกำ ต้องเผชิญกับวิกฤตน้ำท่วมอย่างหนัก ระดับน้ำที่เข้าท่วมพื้นที่บางระกำใกล้เคียงกับน้ำท่วมใหญ่ปี 2549 ทีเดียว ในโอกาสที่นายกรัฐมนตรี ได้เดินทางไปตรวจสถานการณ์น้ำท่วมและการช่วยเหลือประชาชนที่ประสบอุทกภัยในพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2554 โดยท่านนายกรัฐมนตรี ได้แวะพักและเปลี่ยนเครื่องบินที่จังหวัดพิษณุโลก ถือเป็นโอกาสดีของจังหวัดพิษณุโลก ที่นายปรีชา เรืองจันทร์ ผู้ว่าราชการจังหวัดพิษณุโลก ได้ขอโอกาสและขอเวลา นายกรัฐมนตรี สั้น ๆ เพียงประมาณ 10-15 นาที เพื่อสรุปสถานการณ์น้ำและการให้ความช่วยเหลือประชาชนที่ประสบอุทกภัยในพื้นที่ให้กับนายกรัฐมนตรีได้รับทราบ และผู้ว่าราชการจังหวัดพิษณุโลก ยังได้เสนอแนวทางการบริหารจัดการน้ำระบบทางด่วนน้ำ (WARTER WAY) ซึ่งตรงใจของนายกรัฐมนตรี และได้เกิดแนวทางการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมเชิงบูรณาการ "บางระกำโมเดล” ขึ้นมา ในการประชุมศูนย์อำนวยการเฉพาะกิจป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัย วาตภัยและดินโคลนถล่ม ครั้งที่ 2/2554 เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2554 ณ กระทรวงมหาดไทยและมีการประชุมทางไกลผ่านระบบวิดีโอคอนเฟอร์เรนซ์กับผู้ว่าราชการจังหวัดในพื้นที่ที่ประสบอุทกภัย โดยนายกรัฐมนตรี ได้หยิบยก "บางระกำโมเดล” มากล่าวถึง และมีบัญชาให้นำบางระกำโมเดลที่จังหวัดพิษณุโลก ดำเนินการอยู่ไปใช้เป็นแนวทางในการบริหารจัดการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมในเชิงระบบแบบบูรณาการ หัวใจสำคัญของบางระกำโมเดล ที่นายกรัฐมนตรีกล่าวถึง ก็คือ เมื่อเกิดปัญหาขึ้นมา จังหวัดและหน่วยงาน จะต้องเข้าชาร์จหรือเทคแอ็คชั่น ด้วยการลงพื้นที่เข้าช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนของพี่น้องประชาชน อย่างรวดเร็ว ทันที ทันเหตุการณ์ และถูกจุด ลดความรู้สึกของประชาชนที่ประสบภัยว่าถูกทอดทิ้งหรือไม่ได้รับการเหลียวแลจากราชการ โดยนายกรัฐมนตรี ได้ให้นโยบายการดำเนินงานบางระกำโมเดล โดยใช้หลัก 2 P 2 R หลังจากรับบัญชาจากนายกรัฐมนตรีในเรื่องนี้ นายปรีชา เรืองจันทร์ ผู้ว่าราชการจังหวัดพิษณุโลก ไม่รอช้าเรียกประชุมหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง พร้อมสั่งการให้มีขับเคลื่อนบางระกำโมเดล ทันที กล่าวโดยสรุป แนวทางการดำเนินงาน บางระกำโมเดล   1. การเตรียมการ (Preparation) จังหวัดจะมีการจัดทำคลังข้อมูล ด้านพื้นที่ ที่แบ่งเป็นพื้นที่วิกฤต พื้นที่เสี่ยง พื้นที่เฝ้าระวัง รวมถึงข้อมูลพื้นฐานต่างๆเกี่ยวกับสภาพปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่จังหวัดพิษณุโลก และอำเภอบางระกำ ข้อมูลการช่วยเหลือประชาชน เช่น การแจกถุงยังชีพ งบประมาณ และอื่น ๆ โดยมอบหมายให้ กลุ่มยุทธศาสตร์ สำนักงานจังหวัด เป็นหน่วยงานเจ้าภาพและสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดพิษณุโลก เป็นหน่วยงานเจ้าภาพ ในการวางแผน กำหนดแผนให้ชัดเจน เป็นระบบ   2. การช่วยเหลือเบื้องต้น( Response) จังหวัดมอบหมายให้อำเภอพื้นที่ เป็นแม่งาน ที่จะต้องระดมสรรพกำลังเข้าไปช่วยเหลือประชาชนที่ประสบภัยอย่างรวดเร็ว ทันที ถูกจุด ในเบื้องต้น เน้นในเรื่องของปัจจัย 4 เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนประชาชน ให้อำเภอบางระกำ เป็นแม่งาน "บางระกำโมเดล” ซึ่งจะต้องจัดทีมและแบ่งงานช่วยเหลือประชาชนที่ประสบภัย โดยประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดตั้งศูนย์อำนวยการเฉพาะกิจฯอำเภอ จัด Call Center อยู่เวรตลอด 24 ชั่วโมง คอยรับทราบข่าวสาร แจ้งการช่วยเหลือให้หน่วยเกี่ยวข้อง เข้าปฏิบัติการช่วยเหลือได้ทันที และ จังหวัด มอบให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด จัดทีมแพทย์ พยาบาล เข้าดูแลช่วยเหลือในเรื่องสุขภาพและความเจ็บป่วยของประชาชนที่ถูกน้ำท่วม   3. การฟื้นฟู เยียวยา (Recovery) จังหวัด มอบหมายให้ สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดพิษณุโลก เป็นหน่วยงานเจ้าภาพหลัก ที่ดูแลในเรื่องข้อมูลการฟื้นฟูเยียวยาภายหลังน้ำลด และประสานงานกับหน่วยงานร่วม ทั้งด้านโครงสร้างพื้นฐาน ด้านเกษตร(พืช) ด้านประมง ด้านปศุสัตว์ ด้านสาธารณสุขและการฟื้นฟูจิตใจ ด้านศาสนสถาน ด้านสถานศึกษา ด้านลูกค้าของ ธ.ก.ส. รวมถึงด้านการประชาสัมพันธ์   4.การแก้ไขระยะยาว(Prevention) จังหวัด ได้มอบหมายให้ โครงการชลประทานพิษณุโลก เป็นหน่วยงานเจ้าภาพหลัก ที่จะต้องวางแผน จัดหางบประมาณเพื่อแก้ไขปัญหาในระยะยาว ที่จะต้องมีการบริหารจัดการกับน้ำเกิน และจัดการกับน้ำเก็บที่จะนำมาใช้ในฤดูแล้ง ทั้งในเรื่อง ระบบทางด่วนน้ำ (Water way) การจัดทำแก้มลิง การจัดทำคลองเชื่อมแก้มลิง การจัดทำแก้มลิงขนาดใหญ่ ให้เป็นพื้นที่เช่า และการก่อสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ในลุ่มน้ำยม ผู้ว่าราชการจังหวัดพิษณุโลก กล่าวว่า บางระกำโมเดล ไม่ใช่สูตรสำเร็จ หรือยาวิเศษ จนผู้คนหลงเข้าใจผิดคิดกันว่า เมื่อเกิดหรือมีบางระกำโมเดลแล้ว ปัญหาน้ำท่วมบางระกำจะหมดไป นั่นไม่ใช่ แม้จะมีบางระกำโมเดล น้ำก็จะยังท่วมบางะกำอยู่ เพราะบางระกำพื้นที่เป็นที่ลุ่มต่ำ เป็นแอ่งกะทะ ของลุ่มน้ำยม เป็นวิถีของคนบางระกำ ที่ยังจะต้องเผชิญกับปัญหาน้ำท่วมอยู่อย่างนี้ เพียงแต่บางระกำโมเดลจะเป็นตัวช่วยหรือเป็นต้นแบบและแนวทางในการแก้ไขปัญหาร่วมกันอย่างบูรณาการของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ที่จะทำให้ประชาชนในพื้นที่ที่ประสบภัยมีความเดือดร้อนน้อยลง เพราะเมื่อเกิดภัยทุกฝ่ายมีต้นแบบในการเข้าไปช่วยเหลือประชาชนที่ประสบได้อย่างรวดเร็ว ทันที ถูกจุด ลดปัญหาผลกระทบต่างๆที่จะตามมา และบางระกำโมเดล จะช่วยทำให้ประชาชนได้เรียนรู้ว่าอยู่กับน้ำได้อย่างไร นี่คือหัวใจของบางระกำโมเดลที่นายกรัฐมนตรี(นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร) ต้องการให้เกิดขึ้นและจะเป็นความหวังของคนไทยทั่วทั้งประเทศที่จะได้อานิสงส์ ได้รับการดูแลแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบและยั่งยืนนั่นเอง